در روزگاری که تهدید لشکریان شاه شجاع بر یزد سایه افکنده بود، مردی ساده‌دل از اشکذر با صداقت خود توانست جنگ و رنج را از مردمان یزد دور کند.

فریادِ شادی از دور به گوش رسید: «آب آمد! آب آمد!» مردم، سبک‌پا به سوی جوی دویدند و به استقبال آب رفتند،عطر صلوات در محله ها پیچید.

شب بیست وهفتم ماه مبارک رمضان در اشکذر بوی دیگری دارد. بوی شادی کودکانه، صدای پای شورانگیز بچه هایی که کیسه به دست، از کوچه پس کوچه های محله ها می گذرند و با زمزمه های ساده و دلنشینشان، فضای رمضان را گرمتر می کنند.

 تُخ جنگی از بازی‌های محلی و سنتی کودکان اشکذر در ایام عید نوروز بود.

در حالی که بسیاری از مردم این دهستان آن را به نام «کِذاب» می‌شناسند، جستجو در تاریخ و زبان‌شناسی نشان می‌دهد که نام اصلی و دقیق‌تر این منطقه می‌تواند «کَداب» باشد و این نام، به نظر می‌رسد به معنای دقیق‌تری از موقعیت جغرافیایی و تاریخی آن اشاره کند.

حکایت ما از دو رفیق می‌گوید که در کنار روزه‌داری، لحظات شاد و مفرحی را رقم می‌زنند. بیایید ببینیم چگونه یک سوال بی‌پیرایه می‌تواند به خنده تبدیل شود.

یکی از بزرگان اشکذر با شوخ‌طبعی می‌گفت: «رمضان به هُم‌هُم افتاده!»؛ یعنی سختی‌ها رو به پایان است

در قدیم بعضی ها که از مشهد برمی گشتند بجز سوغاتی یک عکس دستجمعی خانوادگی و یا با رفقا به هراه خود می آوردند

چند تا از طلبه‌ها و روحانیون و چندتایی هم از مذهبی‌ها تصمیم گرفته بودند برای او مجلس ختم بگیرند. گفته بودند قرار است در مسجد حاجی غلام مجلس بگیریم؛ ولی نمی‌گفتند مجلس برای کیست.

نشریه آوای آشکذر در شماره 97 خود قدیمی ترین عکس از مسجد جمعه اشکذر را منتشر کرد

« آش خانقاه» که در زبان محلی به آن « آش خونقا» می گفتند.در بعضی از روز های رمضان در اشکذر پخت می‌شد

زمانی جانور آدمی خوار به اشکذر آمده بود که بچه ها را می خورد زن ها همیشه بایستی مواظب بچه هایشان باشند مخصوصا در تابستان بچه ها را می گذاشتند وسط، دورشان می خوابیدند

مرحوم حاج غلامعباس دهقانی نیمه شعبان سال ۸۲ شمسی در گفتگو با نشریه داخلی مهدیه اشکذر داستان ساخت مهدیه در اشکذر را بیان کرده است

روزگاری  کشاورزان اشکذری و فیروزآبادی خسته و تشنه به آب انبار قَیِسی می رسیدند  با ذکر«سلام لب تشنه حسین(ع)» سیرآب می شدند ودر خنکای آن خستگی درمی کردند

بچه‌ها گفتند «تیفون ، تیفون» من فهمیدم در اشکذر به جای «توفان» می‌گویند «تیفون»