آسیاب آبی دستگاهی است که برای خرد کردن گندم و سایر غلات و برای درست کردن آرد و با استفاده از تکنیک سرعت آب و یا فشار آب‌کار می‌کند؛ آسیاب‌های آبي در ایران تقریباً در هر شهری وجود داشته است كه امروز تقریباً چند مورد انگشت‌شمار هنوز کار می‌کنند.

به گزارش اشکذر نیوز، سید محمدجعفر میر جلیلی مسئول میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان اشکذر با اشاره به این‌که  آسیاب آبی هامانه ازجمله آسیاب‌های سنتي است که هنوز کار می‌کند، افزود: ازآنجاکه نام ديگر آسياب «طاحونه» است، به نظر می‌رسد نام روستاي مجاور اين روستا (طاحونه) از اين كلمه گرفته‌شده و چرخ این آسیاب ساليان متمادي است كه با آب چشمه هامانه به حرکت درمی‌آید.

به گفته شیخ جواد حیدری متولی این آسیاب، در هر شبانه‌روز 7 کیلوگرم گندم اهالی روستا را تبدیل به آرد می‌کند و بیش از دویست سال است که چرخ‌های آن می‌چرخد.

یادآور می شود، روستای هامانه دارای چشمه‌ای با بیشترین حجم آب در منطقه خضرآباد است که آب این چشمه کمترین املاح را دارد.