اشکذر خبر: در میان سایر عوامل زیان آور که در صنایع و معادن موجود است گرد و غبار سیلیس معمولا ً بسیار بحث برانگیزبوده و دارای عوارض وخیمتری و غیر قابل درمان میباشد.

عوامل وکارهای مانند شکستن، سوراخ کردن، آسیاب کردن، منفجر و خرد کردن و مواردی از این قبیل موجب پخش شدن مقداری از گرد و غبار سیلیس در محیط می شود.

در صنعت شیشه سازی از موادی نظیر فلدسپار، دولومیت، سالت کیک و سودا، سیلیکا استفاده می شود و در واقع ۱۶ درصد ماده سازنده شیشه، سیلیکا میباشد. مراحل تولید شیشه در صنایع شیشه سازی دارای ۵ مرحله اساسی ۱–مخلوط کردن ۲–ذوب کردن ۳ –شکل دادن۴ –بتدریج سرد کردن۵ –عملیات نهایی میباشد.

نقش مضرات سیلیس بر ایجاد بیماری های ریوی

تأثیر گرد و غبار سیلیس، موجب پیدایش بیماری ها و عوارض متعدد مانند بیماری سیلیکوزیس و سایر ضایعات ریوی مانند آمفیزم،ضایعات چشمی نظیر کاتاراکت،گرما زدگی و جراحات مختلف است.

از استشاق گرد و غبار سیلیس بیماری سیلیکوزیس به وجود می آید. زمانی که ذرات ریز و کوچک سیلیکایی وارد قسمت های عمیق شش می شوند و در آن ته نشین می شوند موجب ایجاد بیماری ها و زخم های ریوی خطرناک می شوند. از مضرات گرد و پودر سیلیس می توان به بیماری غیر قابل درمان سیلیکوزیس و سرطان ریه اشاره کرد. این بیماری قابل پیشگیری است ولی در حال حاضر درمان قطعی برای آن وجود ندارد و بهترین درمان می تواند قطع تماس با سیلیس است.

گرد و غبار (پودر سیلیس) ایجاد شده توسط برش ، سنگ زنی ، حفاری ، آسیاب و … بر روی این ماده معدنی می تواند حاوی ذرات کریستالی سیلیس باشد. این ذرات گرد و غبار بسیار کوچک هستند. شما نمی توانید آنها را ببینید. این گرد و غبار سیلیس قابل تنفس باعث بیماری ریه و سرطان ریه می شود. فقط مقدار بسیار کمی گرد و غبار سیلیس در هوا لازم است تا خطری برای سلامتی ایجاد کند.

علائم ابتلا به سیلیکوز چیست؟

سیلیس باعث آسیب دائمی به ریه می شود که می تواند ناتوان کننده باشد و به طور بالقوه منجر به مرگ شود. وقتی انسان سیلیس کریستالی را استنشاق می کنند ، بافت ریه با ایجاد ندولهای فیبروتیک و ایجاد اسکار در اطراف ذرات سیلیس به دام افتاده واکنش نشان می دهد. اگر گره ها خیلی بزرگ شوند ، تنفس مشکل می شود.
علائم سیلیکوز و COPD ممکن است واضح نباشند و در ابتدا می توانند شامل تنگی نفس ، درد قفسه سینه یا سرفه مداوم باشند. سیلیکوز و COPD می توانند آنقدر شدید باشند که باعث نارسایی تنفسی شوند و در نهایت منجر به مرگ شوند.
علاوه بر این ، قرار گرفتن در معرض سیلیس با سایر بیماری ها از جمله سرطان ریه و بیماری های کلیوی مرتبط است.

منابع:

* مقاله ارزیابی ریسک سلامت انسان در مواجهه با ذرات معلق سیلیس در صنعت شیشه سازی نویسندگان: الهام قازانچایی و بهشته جبلی دانشجویان ارشد – HSE دانشگاه پردیس بین الملل ارس تهران
* مضرات سیلیس بر بدن چیست؟