اشکذر خبر، بشارت یزد به قلم علی مشیری نوشت: دو دهه پیش یکی از واژه های پر طمطراق در سطح استان یزد و نیز شهرستان اشکذر “شرکت فولاد آلیاژی ایران” بود. همگان چشم به افتتاح کارخانجات این شرکت فولادی و نیز مرتفع شدن مشکلات فقر، بیکاری و…در سایه شروع به کار کارخانجات این شرکت در پهنه کویری دشت یزد دوخته بودند. اما حالا و با گذشت بیش از یک دهه از شروع فعالیت این کارخانجات نه تنها مشکلی از مشکلات شهرستان اشکذر مرتفع نشده بلکه خود به یک معضل زیست محیطی تبدیل شده است، چه اینکه بسیاری از مشکلات و آفات محصولات زراعی و… را در سایه آلايندگي این کارخانجات می توان جستجو کرد.

نگارنده می نویسد: «پس از بررسی های بسیار، اعتراضات اقشار مختلف مردم، نامه نگاری ها و تهیه طومارهای مردمی بالاخره کلنگ طرح توسعه این شرکت با عنوان “فولاد یزد یک” به زمین خورده شد.»
امکاناتی و تحهیزاتی چون: کوره قوس الکتریکی 100 تن، کوره پاتیلی 100 تن، ریخته گری مداوم پنج شاخه، تجهیزات غبارگیری، تجهیزات سایت قراضه و سیستم‌های انتقال مواد اولیه از طریق وندورهای معتبر اروپایی، از جمله تجهیزات اصلی طرح  “فولاد یزد یک” است.

و نیز تأمین آب، برق و گاز، تأمین 38 لیتر بر ثانیه آب انتقالی، 120 مگاوات برساعت برق، 20 هزار متر مکعب گاز در ساعت،‌ساخت مخزن 5000 مترمکعبی متعادل کننده آب، اجرای پست بلافصل برق پروژه و احداث مخزن 18 هزار مترمکعبی ذخیره آب طرح از جمله اقداماتی است که تاکنون برای طرح فولاد یزد یک اجرایی شده است.

بشارت یزد تصریح می کند: اما حالا و با انتشار فیلم تحلیل شرکت فولاد آلیاژی ایران از سوی “سبد گردان الگوریتم” و ارائه تحلیل فعالیت های این شرکت نگرانی ها بیش از پیش افزایش یافته است.
در این گزارش تاکید شده است که پروژه یزد یک تا پایان شهریورماه سال ۱۳۹۷ از پیشرفت 37 درصدی برخوردار بوده و علی رغم عقب ماندن از برنامه اجرایی تا پایان سال 1398 به بهره برداری خواهد رسید.
چنانچه صحبت های مسئولان حاضر در آیین افتتاحییه نخستین پویش انرژی صنایع کشور را رصد کنیم ملاحظه می شود تمامی صحبت ها حول محور انرژی، صرفه جویی در انرژی و نیز پیشگیری از آلاينده های محیط زیست بوده است.
به طور مثال صباغزادگان مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای یزد در این آیین با اشاره به این‌که استان یزد با مصرف بیش از ۷۰ درصد مصرف برق در صنعت یک استان صنعتی محسوب می‌شود، میگوید:
در سال ۹۶ کل صنایع فولاد استان یزد ۳۶۰۰ گیگاوات ساعت برق مصرف کردند که رویکرد کاهش ۱۰ درصد مصرف انرژی الکتریکی معادل ۳۶۰ گیگاوات ساعت رویکرد مثبتی برای این کمپین است.

او همچنین با بیان این‌که کاهش مصرف انرژی الکتریکی، کاهش مصرف آب و سوخت و بهبود محیط‌زیست را در پی خواهد داشت تصریح میکند: بازای هر ۱ کیلووات ساعت برق، ۲۱ صدم لیتر آب و ۲۵ صدم مترمکعب سوخت گاز مصرف شده و ۷۰۰ گرم گازهای آلاینده محیط‌زیست تولید می‌شود.

صباغزادگان اضافه میکند: اگر میزان ۱۰ درصد صرفه‌جویی انرژی الکتریکی به ازای ۳۶۰۰ گیگا­وات ‌ساعت تحقق پیدا کند، بیش از ۷۵ میلیون لیتر آب معادل مصرف سالیانه ۲۱۰ خانوار ایرانی و ۹۰ میلیون مترمکعب سوخت گاز معادل مصرف سالیانه ۳۰ هزار خانوار ایرانی صرفه‌جویی شده و ۲۵۲ هزار تن گازهای آلاینده نیز کاهش می‌یابد.(جهت اطلاع بیشتر رجوع شود به شرح خبر افتتاحیه نخستین پویش انرژی صنایع کشور)
هرچند صحبتهای سایر مدعوین و سخنرانان این پویش نیز حول محور پیشگیری از انتشار آلاینده ها را میتوان مثبت ارزیابی کرد.
… اما

چند سوال اساسی باقی میماند، و آن اینکه
اولا:برای تولید 550 هزار تن محصولات فعلی شرکت فولاد آلیاژی
و
نیز تولید 650 هزار تنی “فولاد یزد یک” (در صورت بهره برداری) این شرکت به چه میزان مصرف آب بسنده می کند؟
و دوم اینکه: برای استان یزد که مدیر عامل آب منطقه ای این استان ادعا دارد در صورت ادامه دار بودن روند خشکسالی شهروندان استان یزد مجبور میشوند به مهاجرت تن دهند، فعالیت و توسعه ی این شرکت و شرکت های تابعه آنهم در منطقه ای اصلی ترین نقطه از حیث سفره آب های زیر زمینی در سطح استان و تامین کننده مقدار زیادی از آب شرب استان است، الزامی است؟
و نکته آخر اینکه؛ اگر چنانچه با میزان عقلانیت به مسائل نگریسته شود قطعاً چنانچه بین دو گزینه ی مرتفع کردن آلاینده های زیست محیطی و صرفه جویی در بحث انرژی و حفاظت و صرفه جویی از آب های زیر زمینی انتخابی در میان باشد، هر عقل سلیمی گزینه دوم را یعنی حفاظت از منابع و سفره های آب زیرزمینی انتخاب و برای آن طرحی نو در می اندازد.
چه اینکه با حملات چند ده باره به خط انتقال آب کوهرنگ به یزد، اهمیت این موضوع بیشتر رخ نمایی می کند و می طلبد تا استراتژی بلند از سوی مسئولین امر تهیه، تدوین و اجرایی شود.
آری به نظر میرسد در این برهه از زمان و مطرح کردن بحث انحرافی یونی  2 از سوی برخی جریانات و… چیزی جز “دم خروس” شرکت فولاد آلیاژی ایران و “یزد یک” نباشد.