احمد عسکری – اشکذر خبر: در دیدوبازدیدهای نوروزي براي حفظ سلامت خود به نكات تغذیه‌ای‌ زير توجه كنيد:
•    از انواع شیرینی‌های ساده و در اندازه كوچك  براي پذيرايي مهمانان خود  تهيه كنيد. تا ميهمانان  با افزايش  دريافت قند و چربي اضافي مواجه  نشوند.
•    در مصرف شيريني و شکلات  زیاده‌روی نكنيد.
•     به‌منظور پيشگيري از اضافه‌وزن و چاقی، درديد و بازدیدها بجاي شیرین‌های خامه‌ای و شکلاتی كه حاوي مقدار زيادي كالري هستند،  از انواع خشك و ساده شیری‌ها در اندازه كوچك استفاده كنيد
•    بجاي مصرف شيريني و شكلات در دیدوبازدیدهای نوروزي بهتر است از ميوه استفاده كنيد. میوه‌ها  علاوه بر ویتامین‌ها و املاح معدني كه براي حفظ سلامت بدن لازمند، حاوي تركيباتي بنام آنتی‌اکسیدان هستند كه نقش آن‌ها در پيشگيري از بیماری‌های غیر واگیر ازجمله ديابت، بیماری‌های قلبي عروقي و سرطان‌ها شناخته‌شده است.
•    براي صرف چاي، بجاي قند و شكلات، از كشمش، توت خشك و یا خرما در حد كم استفاده كنيد
•    در مصرف آجيل زیاده‌روی نكنيد. انواع مغزها و تخمه‌ها  حاوي مقادير زيادي چربي هستند. به‌طوری‌که  هر 100 گرم آن‌ها حاوي 500 تا 600 كالري  است.
•   .  از انواع آجیل‌های بدون نمك و یا کم‌نمک  استفاده كنيد. آجیل‌های شور با داشتن مقادير زياد نمك، زمينه را براي فشارخون بالا فراهم می‌کنند
•    در میهمانی‌های نوروزي، در وعده ناهار و شام ، براي احتراز از دريافت زياد كالري كه با مصرف غذاهاي چرب و سرخ‌شده  وارد بدن می‌شود، سعي كنيد نيمي از بشقاب خود را با سالاد و سبزي  پرکنید
•    مصرف سالاد و سبزی  به دلیل داشتن فيبر، جذب چربی‌ها و مواد قندي را نيز كاهش داده و بدين ترتيب از اضافه‌وزن جلوگيري می‌کند
•    نوشيدن نوشابه (حتي انواع کم‌کالری) و آبمیوه‌های صنعتي را  كه حاوي قند زيادي هستند، به حداقل رسانده  و از آب ساده و یا دوغ‌های کم‌نمک و بدون گاز استفاده كنيد.
 در سفرهای نوروزي به نكات تغذیه‌ای زير توجه داشته باشيد:
•    تا حد امکان غذا را شخصا آماده کرده و از مصرف مواد غذایی در رستوران و غذاخوری‌های نامطمئن و یا خرید مواد غذایی از دست‌فروشان خودداری کنید.
•    غذایی که برای بین راه تهیه می‌کنید، نباید آبکی باشد. غذاهای آبکی مثل انواع خورش‌ها، سریع‌تر فاسد می‌شوند چون میکرب‌ها و باکتری‌ها در فضای مایع، محیط مناسب‌تری برای رشد و تکثیر دارند.
•    غذاهای خشک همراه با سبزي جات تازه که خوب شسته شده‌اند غذاهای مناسبی برای سفرند
•     در طول سفر از مصرف پنیر، سرشیر، خامه  كه پاستوریزه  شده  نيست استفاده نكنيد. مصرف  محصولات لبني پاستوريزه نشده خطر ابتلا به بیماری تب مالت را به همراه دارد.
•    مصرف سس مایونز و سایر سس‌های چرب از نظر تغذیه‌ای‌ به‌طورکلی توصیه نمی‌شوند. به‌ویژه در طول سفر از مصرف سس مایونز و یا سس‌های خامه‌ای جدا خودداری کنید می‌توانید با مخلوط ماست، آب‌لیمو، کمی نمک و فلفل و در صورت امکان کمی روغن‌زیتون یک سس سالم برای سالاد تهیه کنید.
•    غذاهایی را در رستوران سفارش دهید که سس، ادویه و چاشنی زیاد نداشته باشند. گاهی ممکن است در رستوران‌ها به غذاهای کهنه و مانده مقدار زیادی سس و چاشنی اضافه کنند که تغیر رنگ و طعم نامطبوع ناشی از فساد غذا مشخص نشود.
•    در رستوران، حتما همراه با غذایی که میل می‌کنید، از ماست (کم‌چرب و پاستوریزه)، لیموترش و یا آب‌لیمو استفاده کنید. با مصرف این‌ها، دستگاه گوارش اسیدی می‌شود و درنتیجه، از رشد و تکثیر میکرب‌ها در دستگاه گوارش و درنتیجه مسمومیت غذایی جلوگیری می‌شود.
•    مصرف انواع دسرهای خامه‌ای در طول سفر توصیه نمی‌شود چون ممکن است با شیر و خامه پاستوریزه نشده تهیه‌شده باشد و یا اینکه به علت کهنگی، فاسد شده باشد.
•    اگر مایل به مصرف بستنی هستید، حتما از نوع پاستوریزه شده و کم‌چرب آن استفاده کنید.
•    از خرید و مصرف نوشیدنی‌های محلی مثل آب‌زرشک، آب‌آلبالو و… و هم‌چنین لواشک، تمبر هندی، آلوچه ، درصورتی‌که بسته‌بندی نشده و کد بهداشتی و پروانه ساخت از وزارت بهداشت ندارند، خودداری کنید. انواع آلودگی‌های انگلی با خوردن این نوع مواد غذایی غیربهداشتی ممکن است به بدن منتقل می‌شود.
•    براي جلوگيري از کم‌آبی و يبوست مقادير مناسبي آب (ترجيحا آب‌معدنی) همراه داشته. به همراه داشتن میوه‌ها و سبزی‌هایی مانند هويج، گوجه‌فرنگی، خيار، كاهو در طول مسافرت  به تامين آب، املاح و ویتامین‌های موردنیاز بدن كمك می‌کند. قبل از سفر در خانه آن‌ها را خوب بشوييد و در ظرف‌های مناسب دربسته با خودتان ببريد.
•    از مصرف سالاد به‌ویژه سالادهایی که در آن‌ها کاهو به‌کاررفته است و غذاهای دریایی در غذاخوری‌های بین‌راهی خودداری کنید.
•    درصورتی‌که سالاد را شخصا درست می‌کنید حتما آن را قبلا ضدعفونی، ‌انگل زدایی و کاملا پاکیزه نمایید. بهتر است سبزیجات به‌صورت پخته مصرف شوند.
•    گوشت، مرغ، ماهی و تخم‌مرغ را فقط از مراکز مجازی که زیر نظر سازمان دامپزشکی کشور هستند تهیه فرمایید.
•    آب را فقط از منابع مطمئن تهیه‌کرده و یا از آب‌های بطری شده استفاده کنید.
•    یخ را از مراکز مطمئن تهیه نموده و از مصرف یخ‌هایی که در شرایط غیربهداشتی و روی زمین نگهداری یا خرد می‌شوند خودداری کنید.
•    از مصرف آب‌های سطحی، چشمه‌ها و دریاچه‌ها خودداری کنید.
•    جوشاندن آب به مدت ۵ دقیقه به‌سلامت آب توصیه می‌شود.
•     در هنگام خرید مواد غذایی به تاریخ استفاده و نحوه نگهداری آن‌که بر روی برچسب بسته‌بندی غذا نوشته‌شده دقت کنید.
•    برای حمل گوشت، مرغ و ماهی حتما از یخدان استفاده و دقت کنید مواد غذایی خام با پخته تماس نداشته باشد.
•    از نگهداری و مصرف مواد غذایی اضافه آماده خودداری کنید.
•    برای طبخ و مصرف غذا از ظروف تمیز استفاده کنید.
•    در هنگام سفر غذا باید آخرین وسیله‌ای باشد که می‌خواهید همراه ببرید و تا لحظه قبل از حرکت باید در یخچال نگهداری شود.
•    توصيه می‌شود بجاي استفاده از نوشابه‌های گازدار از نوشیدنی‌های طبيعي پاستوريزه و کم‌نمک چون دوغ مصرف كنيد…
•    در افرادي كه در طول زندگي خود غذاهاي شور و پرنمك مصرف کرده‌اند شانس افزايش خون بيشتر است.

دفتر بهبود تغذيه جامعه مرکز بهداشت شهرستان اشکذر