به گزارش اشکذرخبر، یکی از سازه های مهم و حیاتی در دوران گذشته چاپارخانه ها بودند که در میان جاده ها ساخته می شدند تا محلی برای استراحت چاپارهای دولتی و کاروان ها باشد. به علاوه این ساختمان های ارزشمند که بیشتر خدمات پستی ارائه می دادند، برای تعویض اسب ها نیز استفاده می شدند. تعدادی از این بناهای حیرت انگیز، از دوران های مختلف تاریخی تا کنون باقی مانده اند که یکی از جذاب ترین آنها چاپارخانه همت آباد می باشد که از دوران زندیه باقی مانده و از جاذبه های شهرستان اشکذر است.
چاپارخانه تاریخی همت آباد شهرستان اشکذر، یکی از آثار ارزشمند دوران گذشته است که در سال ۱۳۸۶ با شماره ثبت ۲۱۶۹۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنا نمادی از سیستم ارتباطی قدیم است که در آن چاپارها (پیکهای نامهرسان) با اسبهای تندرو، پیامها و نامهها را بین شهرها جابه جا میکردند.
ویژگیهای معماری:
ورودی چاپارخانه در ضلع شرقی قرار دارد و با یک درگاه بلند دوطبقه، مهمانان را به داخل هدایت میکند. پس از گذر از درگاه، دالانی دیده میشود که در دو طرف آن، «مردخانهها» (محل استراحت چاپارها و سرایدار) واقع شده است. این فضاها با دیوارهای کاهگلی و سقفهای طاقی آهنگ، حالوهوایی اصیل از معماری سنتی ایران را نمایش میدهند.
فضای اصلی چاپارخانه با شش ستون مربعشکل و قطور، استحکام و عظمت خود را به رخ میکشد. سقف این بخش با طاقهای خنچهپوش خشتی بدون تزئینات پوشیده شده و در بالای هر طاق، نورگیرهای کوچکی (به قطر ۲۰ سانتیمتر) تعبیه شده تا روشنایی طبیعی را به داخل بنا هدایت کند.
اهمیت تاریخی:
چاپارخانه همت آباد یادآور روزگاری است که ارتباطات بهسرعت امروز نبود و چاپارها ، پیوند میان شهرها را برقرار میکردند. این اثر، نهتنها از نظر معماری، بلکه بهعنوان گواهی بر تاریخ ارتباطات در ایران، حائز اهمیت است.
اگر به شهرستان اشکذر سفر کردید، بازدید از این بنای تاریخی را از دست ندهید تا با گوشهای از زندگی پررنج و تلاش چاپارهای گذشته آشنا شوید.
Thursday, 17 July , 2025