نقطه ای که این سرو کاشته شده است در آن زمان حدود ۵۰۰ متر بالاتر از سرچشمه قنات اشکذر بوده است . سرچشمه قنات اشکذر در آن روزگار در محل حسینیه آب جلوی مسجد حاجی غلام فعلی بوده است و قدمت آن به زمان تأسیس آسیاب اشکذر بر می گردد .

اشکذر خبر: در یکی از روز هایی که شاید سال ۱۳۵۰ بود در سن و سال بچگی خودم همراه با تعداد دیگری از بچه های اشکذر به روستای چرخاب رفته بودیم . روستایی که در آن سالها به تازگی داشت شکل می گرفت در آن روز روزها وقتی از روی از روی یک نقطه بلند از چرخاب که به اشکذر تقریباً ۹ کیلومتر فاصله داشت نگاه می کردیم بعد از چشم انداز وسیعی که همه جایش پر از تلهای ریگی بود که مانند موجهایی از دریا که به طرف ساحل در حرکت باشند پشت بر پشت هم همه بیابان را قرار گرفته بود . اشکذر را از دور تماشا می کردیم و لذت می بردیم . گنبد های مسجد حاجی غلام ، مسجد حاجی رجبعلی و مسجد جمعه همراه با تعدادی بادگیر که بادگیر مسجد حاجی غلام از بزرگترینشان بود که از دور اشکذر را به ما نشان می دادند و از همه زیباتر سرو راست قامتی که با انگشت به هم نشان می دادیم و از دیدنش به وجد می آمدیم و از میان آن دیدنی های لذت بخش ، متأسفانه مسجد جمعه از دست رفته است و متأسفانه تر گنبد و بادگیر و همه مسجد حاجی غلام را به دست خود خراب کرده ایم ولی خوشبختانه هنوز چند تایی باقی است که امیدواریم حفظ شود مخصوصاً سرو سرسبز و به قامت ایستاده اشکذر که واقعاً دوستش دارم و از دیدنش لذت می برم و از تماشایش سیر نمی شوم و همین انگیزه ای شد تا از حاج محمد خسروی که مسن ترین فرد اشکذر است در این باره سوال کنیم . او که اثار بیش از یک قرن زندگی توأم با تلاش و کوشش بر سیمایش نقش بسته است گفت : بیش از ۱۵۰ سال پیش این سرو ، بلند و سایه افکن بوده است و در ۱۰۵ سال پیش من در خنکای سایه اش استراحت کرده ام و با دوستانم زیر سایه اش می نشستیم و صحبت می کردیم . او گفت : از دوره بچه گی ام یادم هست که می گفتند فرد خیرمند و نیکوکاری سال ها پیش این سرو را کاشته است . نقطه ای که این سرو کاشته شده است در آن زمان حدود ۵۰۰ متر بالاتر از سرچشمه قنات اشکذر بوده است . سرچشمه قنات اشکذر در آن روزگار در محل حسینیه آب جلوی مسجد حاجی غلام فعلی بوده است و قدمت آن به زمان تأسیس آسیاب اشکذر بر می گردد . وقتی با چند فرد سالمند دیگر در این باره گفت و گو کردم گفتند سرو اشکذر با همه قدمتی که دارد از سرو فیروز آباد جوان تر است ، سرو فیروز آباد کهن سال تر و قدیمی تر از سرو اشکذر است و کوتاه بودن سرو فیروز آباد به این خاطر است که چندین سال پیش قسمت عمده ای از بالای این سرو شکسته و افتاده است که طول آن قسمت شکسته شده ۱۷ متر بوده است .

مشخصات سرو سر افراز اشکذر بدین شرح است :

۱ ـ به گفته آقا حاجی محمد طالبیان که این درخت در ملک ایشان است و در نگهداری آن واقعاً کوشا بوده اند ارتفاع آن بیش از ۴۰ متر می باشد

۲ ـ محیط تنه آن ۳ متر و قطر تاج آن ۵/۱۰ متر می باشد . تنها صدمه ای که به این درخت کهن سال وارد شده است شکسته شدن یکی از شاخه های جانبی آن بوده است که به گفته کسانی که آن شاخه فرو افتاده را از پای درخت حمل کرده اند ۳ تن وزن داشته است .

در پایان وظیفه خود می داند علو درجات فرد نیکوکار و خوش فکری که نهال این سرو تنومند سایه افکن را غرس نموده است را از خداوند متعال می خواهم . واقعاً باید به این بانی خیر احسنت و آفرین گفت چرا که درخت سرو علاوه بر سر سبزی و شادابی دائمی نشانه و سمبل آزادی و آزادگی و سربلندی و سرافرازی است و سر سبزی ، نشاط ، شادابی و سربلندی مردم اشکذر را مانند سرو سر افراز شان از خدا می خواهم . و نیز از همه کسانی که در حفظ و نگهداری این اثر ارزشمند سعی می نمایند خصوصاً از آقای حاج محمد طالبیان قدردانی و تشکر می نمایم .

 

مظفر نجیبی: پیک نصر اشکذر ، پاییز و زمستان ۸۰ ، صفحه ۲۵

لینک کوتاه : https://ashkezarnews.ir/JBi35